Strona główna

-BronieBronie

Znalezisko z Zalewu Szczecińskiego

We wrześniu 1960 roku, w sieci zarzuconej przez rybaków w wody Zalewu Szczecińskiego, znalazły się trzy niezmiernie ciekawe przedmioty. Były to wczesnośredniowieczne militaria - miecz w pochwie, grot włóczni oraz ludzka czaszka. Znaleziska dokonano 700 metrów od brzegu, w połowie odległości pomiędzy wsiami Brzózki i Trzebież. Rejon ten zwany jest przez rybaków "miejscem, gdzie rwą się sieci" (niestety, wstępne podwodne penetracje nie wykazały żadnych pozostałości np. wraku). W okolicy zlokalizowano natomiast ślady osadnictwa wczesnośredniowiecznego. Grot włóczni oraz czaszka, standardowo zaginęły, nie pozostawiając po sobie żadnej dokumentacji. Miecz (na szczęście) ocalał. Zachował się w niezłym stanie - pokrywała go warstwa korozji, w której zachowały się ślady drobnej zwierzęcej sierści (na głowicy i jelcu). Do naszych czasów dotrwały także inne elementy organiczne. Pochwa ocalała w znacznym fragmencie po jednej stronie głowni, po drugiej tylko jako resztki. Była wykonana ze skóry i drewna, prawdopodobnie okuta metalem. Drewno (gatunek: lipa) zachowało się gdzieniegdzie, w postaci cienkiej warstwy (0,2 cm). Pod nim odkryte zostały resztki skóry (0,2 cm grubości), pokryte ciemnym, smołowatym lepiszczem, które najprawdopodobniej spajało ją z drewnem. Okładzina, której resztki znaleziono tuż przy jelcu, rekonstruowana jest jako "owalna, jednoczęściowa, nasunięta od góry na trzpień, przed umocowaniem głowicy". Grubość odpowiadała grubości jelca, natomiast szerokość była nieznacznie większa, od szerokości trzpienia. Całość stanowić miała owal, wygodny w uchwyceniu. Podstawa głowicy - płaska przy końcach, a w środkowej części dwu-stożkowata w przekroju. Jej krańce zwinięte są w ślimacznice o podwójnych skrętach. Głowica - płaska, o kształcie wydłużonego stożka, nieco zaokrąglonego w przekroju. Podzielona jest podłużnymi żłobieniami na 7 części. Zarówno postawa, jak i głowica zdobione były srebrem, prawdopodobnie w technice inkrustacji. Jelec ma niemal kwadratowy przekrój. Także posiadał srebrne zdobienia. Głownia - płaska i obosieczna, o zbroczu zwężającym się nieznacznie ku odłamanemu sztychowi. Prześwietlenie promieniami Rentgena, wykazało zastosowanie techniki dziwerowania przy jej wykonaniu - środkowa część ma wzór w jodełkę.

                         [miecz_zalew_szczecinski.jpg]

Miecze brązowe z Pogorzelicy

Brązowe miecze z Pogorzelicy (Pomorze Zachodnie). Odnaleziono cztery sztuki, w tym jeden doskonale zachowany. Na znalezisko natrafiono w roku 2000, w trakcie prac budowlanych. Niestety, znalazca nie powiadomił o fakcie służb konserwatorskich i zabytki trafiły na aukcję internetową. Zostały odzyskane dzięki interwencji policji. Pochodziły prawdopodobnie z ze zniszczonego depozytu (skarbu), o którym nic więcej się już nie dowiemy.

Miecze tego rodzaju wykonywane były poprzez odlewanie w formie. Następnie obrabiano je bardzo dokładnie - szlifowano, wygładzano, by pozbyć się np. szwów odlewniczych. Zdobiono je techniką puncowania, nabijania ornamentu. Szczególnie charakterystyczna jest głowica w formie woluty. 
Znalezisko datowane jest na 900-700 lat. p.n.e. (epoka brązu). Miecze z Pogorzelicy zaliczane są do tzw. mieczy antenowych typu Weltenburg. Są one niezwykle rzadkie. W Europie znanych jest tylko 180 okazów tego typu broni, w Polsce: 2. 
Zabytki zostały poddane konserwacji i obecnie znajdują się w Muzeum Narodowym w Szczecinie.