Strona główna

Stocki młyn

Grodzisko położone nad wysokim brzegiem Wierzycy, w miejscu gdzie głęboki jar łączy się z korytem rzeki. Grodzisko zajmuje cypel o rozmiarach 80m na 70m. Majdan grodziska otoczony jest dookolnym wałem, najwyższym u nasady cypla, w tym miejscu wysokość wału sięga 5-6 metrów. Obiekt jest świetnie zachowany. Grodzisko datowane jest na IX wiek. Wysokość wałów, dobry stan zachowania obiektu robią bardzo pozytywne wrażenie. Z wałów grodziska rozpościera się piękny widok na zakole Wierzycy. Rzeka w tym miejscu płynie bardzo głębokim i malowniczym wąwozem. Budowniczowie grodziska wybrali cypel o bardzo stromych zboczach, miejsce o wybitnych walorach obronnych.Grodzisko to wpisuje się w szereg warowni zbudowanych na brzegach Wierzycy. Prawdopodobnie  ta rzeka we wczesnym średniowieczu była ważną granice pomiędzy obszarami plemiennymi. Janiszewo, Zaklęta Góra, Owidz, Starogard Gdański - na krótkim odcinku zbudowano kilka grodów strzegących granicy. Podobne zgrupowanie grodzisk znajduje się na brzegach rzeki Osy, która niegdyś stanowiła granicę Polski z plemionami Pruskimi.

Owidz

Grodzisko położone jest w zakolu rzeki Wierzyca. Obiekt usytuowany jest na morenowym wzgórzu, które zostało mocno przeprofilowane przyjmując charakterystyczny kształt dla grodzisk wyżynnych. Stoki wzgórza są bardzo strome. Na nich są zbudowane wały grodu.  Obszerny i płaski szczyt wzgórza zajmował majdan grodziska. Rozmiary wzgórza to 150 metrów na 50 metrów. Na grodzisku funkcjonuje obecnie coś w stylu skansenu. Częściowo zrekonstruowano wał grodziska, bramy oraz kilka chatek konstrukcji zrębowej.

Historia obiektu swoim początkami sięga XI wieku. Prawdopodobnie gród zostało założone przez Piastów, po podbiciu Pomorza i zniszczeniu ośrodków plemiennych. Gród funkcjonował do połowy XII wieku. W Owidzu zrobiono częściową rekonstrukcje grodu i swoim charakterem przypomina np. grodzisko w Sopocie. Grodzisko zostało zrekonstruowane z rozmachem - długa linia wałów, bramy oraz chatki robią wrażenie.

Czytaj więcej: Owidz

Zduny

Widok na majdan na grodzisku w Zdunach

Grodzisko leży na północno-zachodnim brzegu jeziora Zduńskiego. Grodzisko nad jeziorem Zduńskim jest bardzo dobrze zachowane. Obiekt położony jest nad samym brzegiem jeziora, a z jednej strony grodzisko opływa nieduży strumień. Jego wąwóz tworzy naturalna fosę - budowniczowie grodziska musieli wykopać tylko jej druga połowę. Obiekt broniony jest bardzo wysokim, kilkumetrowym wałem ( mierząc od poziomu majdanu). Od strony północnej (tam gdzie grodzisko opływa strumień) znajduje się dodatkowy wał.  Prawdopodobnie  w tym miejscu  znajdowała się brama grodziska. Grodzisko jest datowane na VII-IX wiek. Zastanawiające jest datowanie grodziska tzn. określenie końca funkcjonowania grodu na IX wiek. Duża liczba pomorskich grodzisk (np. Otomin) pochodzące z okresu plemiennego nosi ślady zniszczeń datowanych na X wiek. Badacze wiążą ten fakt z podbojem Pomorza przez Mieszka I. Nie wiem na ile dokładnie robione było datowanie, ale być może grodzisko przestało funkcjonować właśnie po zdobyciu Pomorza przez pierwszego władcę Polski. Takie grodziska to nieme pomniki naszej najdawniejszej historii.

 

 

 

Historycy Pomorze